4 sposoby na zarządzanie w świecie VUCA
Każdy, kto interesuje się zarządzaniem, już usłyszał lub wkrótce usłyszy o VUCA. W dzisiejszym tekście dokładnie rozwiniemy ten skrót i skupimy się na tym, jakie wyzwania stoją przed zarządzaniem w XXI wieku.
VUCA, czyli co?
Termin został ukuty przez amerykańską armię w 1987 roku i dotyczył nowego porządku, panującego po zakończeniu zimnej wojny. Nie trzeba było czekać długo, aby termin ten przesiąkł do nomenklatury biznesowej, a z czasem zaczął się pojawiać również w dyskursach opisujących współczesne zjawiska społeczno-polityczne, do których zaliczyć można m.in. zmiany na rynkach pracy czy migracje.
Aby dokładniej zrozumieć sam termin, warto zdawać sobie sprawę, że jest on akronimem. Poszczególne litery odwołują się więc do konkretnych pojęć: volatility (zmienność), uncertainty (niepewność), complexity (złożoność), ambiguity (niejednoznaczność). Teoria VUCA zakłada więc, że świat, w którym żyjemy, jest:
– niestabilny, chaotyczny, bez przerwy podlega różnorodnym zmianom;
– pełen procesów, które trudno przewidzieć; niestabilność sprawia, że trudno znaleźć jakieś stałe reguły działania, sprawdzające się w każdym przypadku;
– na tyle złożony, że wiele zjawisk nie da się opisać z pomocą wnioskowania przyczynowo-skutkowego; utrudnia to zbyt duża liczba zmiennych i to, że zbyt wiele procesów na siebie wpływa, a obszary ich działania przenikają się;
– niejednoznaczny, bo informacje często można odczytywać na wiele sposobów; Ta wieloznaczność sprawia, że decyzje (również biznesowe) wiążą się z dużym ryzykiem.
Zarządzanie w świecie VUCA
Wcześniej opisana rzeczywistość VUCA w silnym stopniu odciska swoje piętno na sferze biznesowej. Zwłaszcza osoby odpowiedzialne za zarządzanie oraz te, decydujące o zatrudnianiu nowych pracowników, muszą mieć wiedzę na temat właściwego postępowania w zmiennym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym środowisku. Odpowiedzią na wątpliwości związane z tą kwestią jest również akronim VUCA, tym razem jednak o innym znaczeniu:
1. Vision (wizja)
Należy zatrudniać osoby, które pochwalić się mogą szerokim spektrum umiejętności i zainteresowań, a następnie inwestować w rozwój tych pracowników.
2. Understanding (zrozumienie)
Sprawna komunikacja w przedsiębiorstwie przyczynia się do jego sukcesu. Właśnie dlatego należy promować procesy, działające na podstawie nowe technologie; ułatwiające przepływ wiedzy i informacji.
3. Clarity (jasność)
Jasność dotyczy tutaj strategicznych procesów zachodzących w firmie. Trzeba dążyć do maksymalnego ich uproszczenia, tak, aby były one w pełni czytelne. Taki układ sprawi, że decydenci będą mieli łatwiejszy wgląd w sytuację, co pozwoli im podejmować optymalne decyzje. Warto również poddać outsourcingowi procesy, które nie są kluczowe dla działania przedsiębiorstwa.
4. Agility (zwinność)
Elastyczność pozwala szybko zaadaptować się do zmian, reagować na nie i nie marnować szans, które wiążą się z niektórymi zmianami. Aby osiągnąć taki stan, należy rozpoznać korzyści, jakie wiążą się np. z pracą zdalną czy dużą mobilnością pracowników.
O tym, jak przygotować organizację do sprawnego funkcjonowania w świecie VUCA, dokładniej pisze w swojej książce Bob Johansen („Leaders Make the Future: Ten New Leadership Skills for an Uncertain World”). To właśnie w tej publikacji autor zaproponował nowe rozwinięcie akronimu VUCA. Zapoznanie się z tą teorią to z pewnością jeden z ważnych kroków, które menedżerzy mogą poczynić, żeby właściwie pokierować przedsiębiorstwem XXI wieku.